НАШЫ ДІТИ В БОРЬБІ С ФАШИЗМОМ

В нашом родном краю в Карпатах ніт такого дома, такой хижины, с котрой не вышол бы дакто в Америку на ємиграцию. Но мы знаме много и такых домов, што в Америку вышли цілы родины, а в их родинных домах замешкали дальшы родны, або чужы люде. До первой світовой войны в Карпатской Руси было мало такых здоровых людей, котры бы або не вернулися из Америкы, або не выбералися іхати в Америку. Половина нашого народа находилася тогды в Америкі.

Послі войны ємиграция в Америку была ограничена. Но мимо того мы встрічаме из Карпатской Руси все ище много повоєнних ємигрантов понад квоту, яка была назначена для каждого краю. Котры то тоты молоды люде? То тоты, што родилися ту в Америкі и родиче повернули з ними, як маленькими дітми до краю. Такых ту рожденных, а в краю выхованых молодых людей, приіхало ту послі минувшой войны тысячы. И треба признати, што тоты молоды люде, ту рождены, а в краю выхованы, то найпрогрессивнійшы члены нашой народной организации. Они розуміют Америку, стоят за ню, но не забывают и край своих родичов. Прибывши в Америку, они пошли до вечерных школ, научилися по-английскы, но они читают свою карпаторусску народну газету и литературу.

Но, розумієся, без поровнания больше находится в Америкі такого нашого поколіния, котре ту рождене и ту выховане, и больша половина из того нашого американского поколіния выхована так, што совсім не интересуєся ни крайом своих родичов, ни своим карпаторусскым происхождением. Мы можеме найти меж нашом ту рожденом молодежом много такых американцов карпаторусского роду, што он не хоче даже признатися до того свого роду, он ганьбится свого роду. Можеме много найти наших дітей, покончившых высшы американскы школы, што он знає географию цілого світа, всі маленькы островкы на Тихом океані, но он не знає ничого о Карпатской Руси, он не скаже вам имени села, або округа, з якого пришол його родич. Його тото совсім не интересує, бо його не интересує родный народ и його судьба. В том мы не обвиняме нашых дітей, а руководителей нашого народа на ємиграции. Родичов обвиняти трудно, бо многы пришли в Америку неписменны и сами не знали ничого о свойом краю и народі. Но они будували дораз церкви и нанимали священников, єдны униатских, другы православных, нанимали и платили церковных учителей. Но ни нашых священников, ни учителей тоже не обходил родный край и родный народ.

Так што из нашого американского поколіния могли спастися для свого народа лем тоты нашы діти, якы мали свідомых и грамотных родичов, членов народной организации. То невеликий процент нашого американского поколіния, но тепер показуєся, што то найціннійше поколінне не лем для нашого народа, но и для самой Америкы, бо тоты нашы молоды люде розуміют тоту войну, знают, за што они борются, знают, што грозит Америкі, єй свободі и демократии, коли бы Америка стратила войну, або заключила мир, не розгромивши цілковито фашистскых держав.

Мы не можеме знати, який процент такой свідомой нашой молодежы в молодом поколінию карпаторусской емиграции. Но мы можеме знати приблизно, сколько взагалі нашых молодых американцов находится в Американской Армии.

Старых карпаторусскых емигрантов с первым поколінием буде ту в Америкі найменьше пол миллиона, так што пропорционально до американского народа и його армии и флотов, морского и воздушного, воєнных людей карпаторусского роду буде што найменьше сорок тысяч. То буде найбольше число людей нашого карпаторусского роду в одной армии в той войні, так як нашы братья из свойой родной земли розорваны по разным армиям на два головны таборы — народный и фашистский. Нашых молодых людей в краю, из галицкой Лемковщины, забрали найперше в армию полякы, а потом німецкы фашисты. Нашых братов из Пряшевской Руси забрал в армию патер Тисо, який воює за гитлеровску Германию. В Подкарпатской Руси забрали нашых молодых людей мадьярскы фашисты в свою армию. Всі тоты нашы люде мушены воювати або працувати як невольникы на Гитлера и на його слугов, покаль им не удастся перейти на сторону Красной Армии, або достатися в партизански отряды. Тысячы нашых братов борются против гитлеризма в рядах Красной Армии и Чехословацкой бригаді в СССР, тысячы працуют в совітской индустрии и в земледілию.

Лем ту в Америкі нашы молоды люде мают возможность служити в одной Американской Армии и боротися разом против того самого фашизма, против котрого може боротися лем часть нашых братов в краю, другы мушены нести тяжке фашистске ярмо, ци в фашистских армиях, ци в невольничой роботі. 40,000 нашых карпаторусскых дітей в Американской Армии, морском и воздушном Флоті, то велика сила. Всі они добры и вірны Америкі и демократии воины. Меж ними много командиров, летчиков, механиков, норскых. Пишут они нам из далекой Австралии, Тихоокеанских островов, из Аляскы, Исландии, Малой Азии, Сіверной Африкы, Италии. Но найбольше пишут нам из Англии, где находится найбольша Американска армия, котра жде приказа для вступления в западну Европу и створения другого фронта против гитлеровской Германии и сильногЬ удара из Запада.

И тоты нашы діти встрітятся напевно зо своими родными русскими братьями в Берлині, и будут празднувати разом побіду над гитлеровском Германиом, и над фашизмом взагалі. Аж тогды буде лекша и наша война против самурайской Японии. Лем тогды мы можеме ожидати скорого повороту и тых нашых дітей, якы борются на Тихом океані против віроломной зрадливой Японии.

Мы вспомнули выше, што великий процент нашых дітей не хотят даже признаватися до свого роду и племени, до свого славянского и русского происхождения, так як славян, а особливо найбольший славянский народ русскых, фашистска пропаганда старалася понижити. Но тепер, в сей войні славяне, а особливо великий русский народ двигнулся дуже высоко, своим беспримірным героизмом, организованностьом, культурностьом, высокым воєнным и политичным знанием своих руководителей. И потому тепер пишут нам тоты самы нашы діти, якы недавно ганьбилися свого роду, што они гордятся своим происхождением и тепер говорят гордо своим командирам и товаришам, што они того самого роду, што и герои Сталинграда, Орла, Харькова, Смоленска, Києва и Карпат.

Нам прислали много фотографий нашых дітей в Американской Армии, в морском и воздушном Флоті ,но трудно помістити всіх в такой маленькой книжкі, як наш календар. Мы поміщаме столько, сколько можеме, и то без особных описаний житя и службы. Они у нас всі ровны. Они у нас всі солдаты, бойцы в войні против найбольшого врага Америкы и всего людства — фашизма.


Janesville, Wisconsin, Andrew, Paul, Paulina, Gregory, Nicholas, Hulick
Андрей Павел Павлина Григорий Николай
Братья Гуликы и их сестра, из Джейнсвил, Виск.

New York, Walter Yunack, Junack, Junak Clifton, New Jersey, S. Monchak, Monchuk Newark, New Jersey, Lt. John Opuda
Василь Юнак Сем. Мончак Лютенант Иван Опуда
Нью Йорк, Н. Й.
 
Клифтон, Н. Дж.
 
Ньюарк, Н. Дж.
 
Michael Shuck, Shuk John Shuck, Shuk Alexander Shuck, Shuk
Михаил Иван Александр
Братья Жук, из Крессона, Па.
 
New Jersey, Passaic, John Kitzie New Jersey, Passaic, Walter Kitzie New Jersey, Passaic, Michael Kitzie
Иван Василь Михаил
Братья Кицеи, из Пассайка, Н. Дж.
 

New Jersey, Passaic, Peter Polivka Pennsylvania, Conemaugh, John Maliniak New York, Brooklyn, Gregory Svetz
Петро Поливка Иван Малиняк Сарж. Георгий Г. Швец
Пассайк, Н. Дж.
 
Канама, Па.
 
Бронкс, Н. Й.
 
New York, Joseph Vozinsky, Vozinski New York, John Vozinsky, Vozinski New York, Brooklyn, M. Hanat, Chanat
Йосиф Иван М. Ханат
Братья Возинскы, из Нью Йорк Н. Й.
 
Бруклин, Н. Й.
 
New York, RichField Springs, Michael Spitko New York, RichField Springs, Vladimyr Spitko Cleveland, Ohio, John Tirkot
Михаил Владимир Иван В. Циркот
Братья Шпытко, Ричфильд Спрингс Н. Й.
 
Кливланд, О.
 
Pennsylvania, Ambridge, Michael Bober, Frank Bober Pennsylvania, Ambridge, Nicholas Bober
Михаил Френк Николай
Братья Бобер, из Амбридж, Па.
 

Pennsylvania, Monessen, Vladimyr Kraynak, Kraynek Pennsylvania, Monessen, John Shusta Pennsylvania, Monessen, Vasyl Madzelan
Владимир Крайняк Иван Шуста Лт. Василь Мадзелян
Хлопцы из Монессен
 
New York, Richfield Springs, Nicholas Steckley New York, Richfield Springs, Stafen Steckley Michigan, Detroit, John Petrovich
Николай Стефан Иван Петрович
Братья Штекли, Рифильд Спринг, Н. Й.
 
Детройт, Мич.
 
New York, South Columbia, John Shipsky, Shipski New York, South Columbia, Stefan Mamrosh J. M. Liechak, Laychak
Иван Шипский Стефан Мамрош И. М. Лайчак,
Хлопцы из Савт Колумбия, Н. Й.
 
Бруклин, Н. Й.
 
Pennsylvania, Pleasant Mount, Theodore Kowalsky, Kowalski Pennsylvania, Pleasant Mount, Michael Kowalsky, Kowalski Pennsylvania, Pittsburgh, Kukta
Теодор Михаил А. Кикта
Братья Ковальскы, из Плезант Маунт, Па.
 
Питтсбург, Па.
 

New Jersey, Garfield, Paul Bobak New Jersey, Garfield, Simon Bobak New Jersey, Garfield, Joseph Bobak
Павел Семан Йосиф
Братья Бобак, из Гарфилд, Н. Дж.
 
Michigan, Dearborn, John Kafko, Kovtko, Kovko Michigan, Dearborn, Julia Grabania Michigan, Dearborn, Michael Kafko, Kovtko, Kovko
Иван Ковтко Юлия Грабаня Михаил Ковтко
Братья и кузинка, из Дирборн, Мич.
 
New Jersey, Clifton, Danniel Lash New Jersey, Clifton, Parilak, Parylak, Pariliak Pennsylvania, Belle Vernon, Michael Zhurav, Shurav
Даннил Ляш М. Париляк Михаил Журав
Хлопцы из Клифтон, Н. Дж.
 
Белле Вернон, Па.
 
Connecticut, Shelton, Wasyl Sosenko Connecticut, Shelton, Peter Sosenko Connecticut, Stamford, Alexander Koda
Василь Петро Алекандр Кода
Братья Сосенко, из Шелтон, Конн.
 
Стамфорд, Конн.
 

New Jersey, Linden, Stefan Varanka New Jersey, Linden, Andrew Varanka, John Varanka
Стефан Андрей и Иван
Братья Варянка, из Линден, Н. Дж.
 

Pennsylvania, Conemaugh, Andrew Fal, Michael Fal New Jersey, Linden, Stefan Fetchuk
Андрей и Михаил Фаль Стефан Фецюх
Братья из Канамы, Па.
 
Линден, Н. Дж.
 

Michigan, Detroit, John Karner New Jersey, Hillside, John Marin New Jersey, Bayonne, John Juback
Иван Карнер Иван Марин И. Дзьюбак
Детройт, Мич.
 
Гиллсайд, Н. Дж.
 
Байонн, Н. Дж.
 


[BACK]